Proefpakketje blijkt abonnenemt
?
Proefpakketje blijkt abonnenemt: ongevraagde extra verzendingen
Wat kun je doen als je een proefpakketje hebt besteld, maar daarna nieuwe pakketjes blijft ontvangen?
Het overkomt iedereen wel eens: via bijvoorbeeld het internet bestelt u een proefpakket van een product waar u nieuwsgierig naar bent. Na de ontvangst hiervan krijgt u ongevraagd nog meer pakketjes toegestuurd. Uiteraard wordt verwacht dat u ook deze zult betalen. U bent echter slechts akkoord gegaan met de verzendkosten van het proefpakketje, en niet met het laten toesturen (en betalen) van de daarop volgende pakketjes. Wat kunt u het beste doen in een dergelijke situatie?
Dit probleem is een veelgenoemde klacht. Als u akkoord bent gegaan met het betalen van de verzendkosten van het (eerste) proefpakketje, dan moet u die natuurlijk wel betalen. Maar u hebt niets getekend met betrekking tot eventuele vervolgzendingen, en dus ook niet voor verdere afschrijvingen uw rekening. Met andere woorden: daarover is geen overeenkomst gemaakt. De vraag is dan ook of u verplicht zou kunnen zijn om deze vervolgpakketjes tóch te betalen.
Antwoord:
U bent hiertoe niet verplicht indien dit niet in het aanbod werd aangegeven. U hoeft in dat geval de vervolgpakketjes niet te betalen, u mag ze houden en hoeft ze ook niet terug te sturen.‘Koop op afstand’
Wanneer door een consument iets gekocht wordt op het internet, dan wordt dit een zogenaamde ‘koop op afstand’ genoemd (art. 7:46a sub b BW). Ook indien via de televisie, post of via de telefoon iets wordt gekocht, is hiervan sprake. In al deze situaties heeft u als consument geen persoonlijk contact met de verkoper, zoals wanneer u een aankoop doet in de winkel of aan de deur.Als sprake is van koop op afstand dan gelden voor de leverancier een heel aantal regels die hem verplichten om consumenten voldoende informatie te verschaffen. Zo is de verkoper bijvoorbeeld verplicht om u heel duidelijk de voorwaarden van de overeenkomst te vertellen, de minimale duur van de overeenkomst en hoe deze eventueel is te beëindigen (ontbinding). Al deze voorschriften zijn te vinden in artikel 7:46c BW (e.v.) die als doel hebben om consumenten te beschermen bij een op afstand gesloten koopovereenkomst. Deze artikelen zijn tot stand gekomen als gevolg van een Europese Richtlijn (nr. 97/7/EG), die Nederland namelijk verplichtte om consumenten deze bescherming te bieden bij koop op afstand.
⚠ Let op: wat hieronder staat geldt voor ‘koop op afstand’. Deze regels zijn dus niet hetzelfde als u bijvoorbeeld wel een overeenkomst op afstand bent aangegaan, maar het niet om een koopovereenkomst gaat.
Verplichtingen van de verkoper
De verkoper is in geval van koop op afstand verplicht om voorafgaand aan een eventuele koopovereenkomst (art. 7:46c BW - zie ook art. 6:227b BW):- Informatie te geven: de identiteit van de verkoper, zijn adres (als het om vooruitbetaling gaat), de prijs (en ook b.t.w.), de verzendkosten, de minimale duur van een eventueel ‘abonnement’, bij telefonische verkoop de kosten van het gesprek etc.).
- Te laten weten dat de overeenkomst kan worden ontbonden en dat daarvoor een wettelijke bedenktijd geldt van 7 dagen (zie onder).
Verder moet de verkoper deze informatie ook bij aflevering aan u verstrekken, bijvoorbeeld op papier of per e-mail (art. 7:46c lid 2 BW). Deze gegevens moet u met andere woorden ook later (duurzaam) kunnen terugvinden. Als deze informatie bijvoorbeeld per e-mail wordt verstuurd, dan moet u deze e-mail dus in elk geval kunnen opslaan (Kamerstukken II 1999/2000, 26861 nr. 3, p. 19). De verkoper moet bij aflevering onder meer:
- Laten weten hoe u de overeenkomst kunt beëindigen (ontbinden) en wat in dat geval de kosten zijn.
- Laten weten wat zijn adres is, welke garantie u hebt en hoe u - als het om een ‘abonnement’ gaat - dit abonnement kunt beëindigen.
Het volledige artikel 7:46c BW kunt u hier onder eventueel lezen: Artikel 15 van het Vrijstellingenbesluit
X
Artikel 7:46c BW
1 Tijdig voordat de koop op afstand wordt gesloten, moeten aan de wederpartij met alle aan de gebruikte techniek voor communicatie op afstand aangepaste middelen en op duidelijke en begrijpelijke wijze, de volgende gegevens worden verstrekt, waarvan het commerciële oogmerk ondubbelzinnig moet blijken:
a de identiteit en, indien de koop op afstand verplicht tot vooruitbetaling van de prijs of een gedeelte daarvan, het adres van de verkoper;
b de belangrijkste kenmerken van de zaak;
c de prijs, met inbegrip van alle belastingen, van de zaak;
d voor zover van toepassing: de kosten van aflevering;
e de wijze van betaling, aflevering of uitvoering van de koop op afstand;
f het al dan niet van toepassing zijn van de mogelijkheid van ontbinding overeenkomstig de artikelen 46d lid 1 en 46e;
g indien de kosten van het gebruik van de techniek voor communicatie op afstand worden berekend op een andere grondslag dan het basistarief: de hoogte van het geldende tarief;
h de termijn voor de aanvaarding van het aanbod, dan wel de termijn voor het gestand doen van de prijs;
i voor zover van toepassing, in geval van een koop op afstand die strekt tot voortdurende of periodieke aflevering van zaken: de minimale duur van de overeenkomst.
2 Tijdig bij de nakoming van de koop op afstand en, voor zover het niet aan derden af te leveren zaken betreft, uiterlijk bij de aflevering, moeten aan de koper op duidelijke en begrijpelijke wijze schriftelijk of, voor zover het de in de onderdelen a en c-e bedoelde gegevens betreft, op een andere te zijner beschikking staande en voor hem toegankelijke duurzame gegevensdrager, de volgende gegevens worden verstrekt, behoudens voor zover zulks reeds is geschied voordat de koop op afstand werd gesloten:
a de gegevens, bedoeld in de onderdelen a-f van lid 1;
b de vereisten voor de gebruikmaking van het recht tot ontbinding overeenkomstig de artikelen 46d lid 1 en 46e lid 2;
c het bezoekadres van de vestiging van de verkoper waar de koper een klacht kan indienen;
d voor zover van toepassing: gegevens omtrent de garantie en omtrent in het kader van de koop op afstand aangeboden diensten;
e indien de koop op afstand een duur heeft van meer dan een jaar dan wel een onbepaalde duur: de vereisten voor opzegging van de overeenkomst.
Wettelijke bedenktijd van 7 werkdagen
Soms wordt je consument overvallen met een (te mooi) aanbod. Je krijgt bijvoorbeeld een telefoontje ‘of je niet een gratis proefpakketje wil hebben, waarbij je alleen de verzendkosten hoeft te betalen’. De verkoper weet het mooi te brengen en achteraf denk je: “waarom heb ik dat nu in vredesnaam gedaan?”Juist omdat koop op afstand anders is dan bijvoorbeeld koop in een winkel - waar je rustig het product kunt bekijken en niet een verkoper aan de lijn hebt die wil weten of je het koopt - geeft de wet een bedenktijd van 7 werkdagen. En die 7 werkdagen gelden vanaf het moment dat u het product hebt ontvangen.
Op het moment dat u het product hebt ontvangen, dan hebt u 7 werkdagen de tijd om te bekijken of het bevalt, of het aan uw verwachtingen voldoet etc. Mocht dit niet zo zijn, dan kunt u onder de koop uit: u kunt dan om elke willekeurige reden de koopovereenkomst ongedaan maken (ontbinden). U hoeft zelfs geen reden op te geven aan de verkoper.
⚠ Let op: u hebt 7 werkdagen bedenktijd, dus zaterdagen, zondagen en algemene feestdagen tellen niet mee! Hierop is de Algemene Termijnenwet van toepassing, waarin ook andere dagen worden ‘uitgesloten’.
⚠ Let op: als de verkoper bij aflevering van het product of pakketje niet de vereiste informatie heeft verstrekt (zie hierboven), dan hebt u zelfs een wettelijke bedenktijd van 3 maanden! (art. 7:46d lid 1 BW).
Ontbinding: schriftelijk
Als u binnen deze 7 werkdagen besluit dat u het product tóch niet wilt kopen, dan kunt u de koopovereenkomst dus ontbinden zonder opgaaf van redenen. U moet in dat geval de verkoper schriftelijk laten weten dat u de koop ongedaan wilt maken; dat u de overeenkomst wilt ontbinden. Als u het product via de telefoon hebt gekocht, dan zult u dus een brief (of e-mail) naar de verkoper moeten sturen (eventueel aangetekend, zodat u dit ook later kunt bewijzen). Bij een e-mail is het alleen soms moeilijk te bewijzen dat de verkoper deze heeft ontvangen. Een aangetekende brief geeft dan de meeste zekerheid.Maar als u de aankoop via internet hebt gedaan, dan kunt u ook via internet (e-mail of contactformulier) laten weten aan de verkoper dat u de overeenkomst wilt ontbinden. Voor overeenkomsten die via internet zijn aangegaan schrijft de wet deze mogelijkheid namelijk voor (art. 6:267 lid 1 BW).
Als de overeenkomst door deze schriftelijke kennisgeving (brief of e-mail) is ontbonden, dan zult u het product moeten terugsturen en de verkoper moet u de koopprijs terugbetalen (art. 6:271 BW). De verkoper mag voor deze terugbetaling geen kosten in rekening brengen. Hij moet dit zo snel mogelijk betalen en in elk geval binnen 30 dagen (art. 7:46d lid 3 BW).
Wat als de verkoper zich niet houdt aan zijn informatieverplichting?
Eén sanctie werd hierboven al besproken. Als de verkoper bij aflevering niet de vereiste informatie verstrekt, dan hebt u een bedenktijd van 3 maanden. Verder kan hem hiervoor een hoge boete worden opgelegd door de Consumentenautoriteit. Zie bijvoorbeeld deze uitspraak (Rb Rotterdam 25 februari 2010, ECLI:NL:RBROT:2010:BL6368):“Inzake de
informatieverplichtingen stelt verweerder zich op het standpunt dat de
werkwijze van eiseres - de aanbieding van producten via websites,
e-mail en telemarketing - logischerwijze met zich brengt dat consument
en onderneming geen direct fysiek contact hebben. Daarom is het voor
consumenten van groot belang dat duidelijkheid wordt gegeven over
identiteit, contactmogelijkheden en vestigings- c.q. bezoekadres van de
onderneming. Volgens verweerder geeft eiseres in de gehele werkwijze
onvoldoende duidelijkheid over haar onderneming. Dit leidt tot schade
aan het consumentenvertrouwen. Verweerder is dan ook van mening dat -
ongeacht de intentie van de onderneming - er sprake is van ernstige
overtredingen. Verweerder heeft om die reden een boete van €
30.000,--, passend geacht.”
Mijn proefpakketje blijkt een abonnement te zijn! Wat nu?
Dit probleem blijkt zich tamelijk vaak voor te doen en is ook al verschillende keren aan de rechter voorgelegd. Zie bijvoorbeeld deze uitspraak (Rb Breda 12 oktober 2011, ECLI:NL:RBBRE:2011:BT8423).Een consument komt via een banner (advertentie) op een vervolgpagina. Daarop staat een mooie aanbieding voor een gratis proefverpakking, proefpakket of welkomstpakket. Hij vult zijn gegevens in en klinkt op de verzendknop. Vervolgens krijgt hij een ‘ontvangstbevestiging’ per e-mail waarin staat dat hij een abonnement is aangegaan: hij gaat vervolgzendingen ontvangen á €35,00 en €45,00 per stuk (exclusief administratiekosten). Deze bedragen werden vervolgens automatisch afgeschreven (automatische incasso). De rechtbank oordeelde dat er alleen een overeenkomst was ontstaan voor het proefpakketje, maar niet voor de vervolgzendingen (abonnement):
“Voor het tot
stand komen van een overeenkomst dient er sprake te zijn van wilsovereenstemming.
Dat de consument met een druk op de verzendknop tevens vervolgzendingen
bestelt, kan slechts worden afgeleid uit mededelingen in een kleiner
lettertype op de vervolgpagina, zoals: “Na ontvangst van de
eerste zending beslis ik of ik […] klant blijf. Zo niet, dan
laat ik het […] weten.” De consument heeft hiermee
dan ook niet uitdrukkelijk toestemming gegeven voor de
vervolgzendingen, zodat er in zoverre geen sprake is van een afdoende
wilsovereenstemming ter zake en zodoende geen sprake van een
overeenkomst.”
Moet ik de pakketjes terugsturen of betalen?
Als u alleen een proefpakketje hebt besteld, dan is er dus geen overeenkomst voor vervolgzendingen (zie hierboven). Aangezien er daarvoor dus geen overeenkomst tot stand is gekomen, bent u ook niet verplicht om de kosten voor de vervolgpakketjes te betalen. En evenmin bent u verplicht om deze ‘ongevraagde pakketjes’ terug te sturen. Dat volgt uit artikel 7:7 lid 1 BW:“Degene aan wie een
zaak is toegezonden en die redelijkerwijze mag aannemen dat deze
toezending is geschied ten einde hem tot een koop te bewegen, is
ongeacht enige andersluidende mededeling van de verzender jegens deze
bevoegd de zaak om niet te behouden, tenzij het hem is toe te rekenen
dat de toezending is geschied.”
U mag de pakketjes dus houden. Sterker nog: het is zelfs niet toegestaan om ongevraagd pakketjes naar consumenten te sturen met als doel om ze er vervolgens voor te laten betalen! Doet een verkoper dat tóch, dan mag u ook in dat geval de pakketjes houden (art. 7:7 lid 2 BW).
⚠ Let op: Als u - om welke reden dan ook - de pakketjes tóch wilt terugsturen, dan moet u wel de verzendkosten zelf betalen (art. 7:7 lid 3 BW). U zou ze dus beter kunnen houden en uzelf de verzendkosten kunnen besparen.
Waarom hoef ik niets te betalen of terug te sturen?
Als u ongevraagd iets wordt toegezonden (kennelijk om dat te mogen houden) en dus ook niet is afgesproken dat u er iets voor moet betalen, dan is feitelijk sprake van ‘schenking’: u wordt dan de eigenaar (art. 7:175 lid 1 BW). En dat is hier het geval bij de ‘vervolgpakketjes’. U hebt enkel afgesproken dat u de verzendkosten voor het eerste pakketje (proefpakket) zou betalen, en verder niets. Als u vervolgens tóch nog andere pakketjes krijgt - waarvoor dus niet is overeengekomen dat u deze zult betalen - dan gaat de wet ervan uit dat deze u worden ‘geschonken’.Omdat het pakketje nu van u is, hoeft u het dus ook niet te bewaren of terug te sturen. Ook hoeft u niet eens te reageren op de zending; u mag het gewoon houden. Dit alles volgt uit artikel 7:7 BW en de genoemde Europese Richtlijn (nr. 97/7/EG), die bepalen dat consumenten bij ongevraagde toezending niet gehouden zijn tot welke tegenprestatie dan ook (betalen, terugzenden). Als je niet reageert, dan betekent dit dus ook niet dat je met de zending (en kosten) instemt. Zie eventueel deze uitspraak (Rb Rotterdam 25 februari 2010, ECLI:NL:RBROT:2010:BL6368).
⚠ Let op: Als u ongevraagd een pakketje ontvangt met het verzoek om daarvoor te betalen of het anders terug te sturen, dan is dit volgens de wet zelfs een ‘agressieve handelspraktijk’ (art 6:193i sub f BW - Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato (Italië) 16 december 2011, voorziening PS2545). Dit laten wij verder buiten beschouwing nu dit enkel van belang zou zijn bij schadevergoeding.
